De vroegste sporen van de hygiënistische beweging, vinden we in 1832, in de praktijk en de voordrachten en boeken van Dr. Issac Jennings en Dr Sylvester Graham. Hoewel deze beide dokters compleet los van elkaar hun systeem op punt stelden, hadden zij grote verwantschap in hun idee over hoe een natuurlijke levenswijze er moest uitzien. Zij legden de basis voor een systeem dat volledig los staat van wat op dat moment zeer erg bedreven werd, nl. diverse vormen van alternatieve geneeskunde. Het hygiënisme kende zijn hoogte- en dieptepunten. Toen Dr Shelton in 1924 de Natuurlijke Hygiëne ontdekte, was het een beweging die op sterven na dood was.
Een 30-tal verschillende personen hebben mee het werk van Dr. Shelton bepaald. Opvallend is dat nagenoeg allen, op uitzondering van Sylvester Graham, klassiek geschoolde dokters waren, die een andere weg waren opgegaan, nl. deze van het natuurlijke leven. Zij hadden ingezien dat een gezonde levens- en voedingswijze noodzakelijk is voor het behoud of het herstel van de gezondheid.
Het waren mensen die zich voldoende bewust waren van de gevaren van de vergiftigende praktijken op de rand van het bed; en ze hebben al deze kennis overboord gegooid, naarmate zij doordrongen werden van andere waarheden.
Over zijn medische ervaringen vertelt Shelton: “Er was niet de minste overeenstemming over wat voor behandeling bij een bepaalde aandoening diende te worden verstrekt. Wat door de ene werd aanbevolen, werd door weer anderen afgewezen. Op de keper beschouwd was geen enkele behandeling, noch in medisch, noch in menselijk opzicht een succes. We weten niet wat we doen, maar we doen toch iets…” Tegen deze ingesteldheid heeft Shelton zich verzet. Zijn heldere opmerkzame geest, die wist te verzamelen, te vergelijken, te analyseren, te synthetiseren… lieten deze onduidelijke, verwarrende toestand niet toe. Zijn contacten met zoekende medici over de gehele wereld, hebben hem in staat gesteld de standpunten en de kennis over de natuurlijke hulpverlening en de opvoeding omtrent gezond leven te vergelijken en bij te schaven. Hij onderzocht nauwkeurig alle voedingssystemen en zuiverde ze uit tot één levens- en voedingswijze die voor gezonden en zieken een beveiliging en een heropleving betekenen.
Dr. Shelton heeft waarschijnlijk méér mensen begeleid bij vastenkuren, dan wie anders Vandaar ook dat het vasten een beetje vereenzelvigd is met de Natuurlijke Hygiëne. Shelton zelf heeft deze opvatting ten zeerste bestreden. “We moeten ophouden met de idee te verspreiden dat Natuurlijke Hygiëne vasten is, of dat vasten Natuurlijke Hygiëne is. Natuurlijke Hygiëne is een uitgebreid, verantwoord en samengesteld systeem, dat niet tot één enkel idee te herleiden is.”
“Ons motto is: gezondheid door natuurlijk leven.“
De belangrijkste bijdrage van Dr. Shelton is niet in de eerste plaats de inhoud die hij aan de Natuurlijke Hygiëne heeft gegeven, maar de wijze waarop hij een beweging, die op sterven na dood was, nieuw leven heeft ingeblazen. In de beginfase stond hij met al deze ideeën alleen, maar na verloop van tijd werd het Hygiënisme een sterke beweging. De beginfase was gekenmerkt door een herbronning: het herontdekken van de grondbeginselen van de gezondheid en de grondregels die tot revitalisatie en genezing leiden. Dit kostbare erfgoed was bijna vergeten. “De waardevolle literatuur uit meerdere decennia voor mij, stond op het punt verloren te gaan. Dankzij hard werk en de steun van velen die mij hierbij geholpen hebben, zijn vele pioniers, die reeds gestorven zijn, opnieuw tot leven gekomen.”
Dr. Herbert Shelton schreef 40 boeken. Het zijn boeken met een gefundeerde, wetenschappelijke inhoud, omtrent voedings- en levenswijze. Het eerste boek was “Basisregels van de natuurgeneeskunde.” Later heeft hij dit boek hertiteld tot: “Inleiding tot de Natuurlijke Hygiëne.”
In de cursus Gezondheidsopvoeding zijn talrijke pagina’s vertaald opgenomen. De brochure “Baby- en Kindervoeding” is grotendeels ontleend aan Shelton’s boek over dit thema. Zijn beschrijvingen zijn logisch, helder, ongecompromitteerd. De natuur is geen mysterie.
“Het drama van onze cultuur is, dat wij duizenden en duizenden jonge mannen en vrouwen hebben, die met idealen beginnen aan hun studies, maar die later afstuderen aan universiteiten, en ze zijn gewillig en begeren om de kennis die ze op gedaan hebben aan de universiteit te gebruiken in dienst van de industrieën. Ze nemen het geld en doen datgene waarvoor ze betaald zijn: het beliegen van het publiek, omdat hun job berust op het verspreiden van de leugen. Soms denk ik dat het ergste in onze beschaving onze opvoeding is. Soms denk ik dat het medische beroep het ergste in onze beschaving is. De werkelijke bron van al onze problemen ligt bij de chemische industrie. Zij vertellen aan de universiteiten wat ze moeten onderwijzen. Ze schrijven de schoolboeken. Ze vertellen aan de dokters wat ze moeten voorschrijven en hoeveel. Ze hebben hun tijdschriften en hun rapporten en bezoeken de dokters en voorzien ze van literatuur. Ze schenken aan gewillige dokters aantrekkelijke beloningen. Die chemische industrie, die de medicamenten ontwikkelt en promoot, leidt de opvoeding en geeft trainingen om dit soort middelen hun weg te laten vinden naar de massa. Deze mensen houden zichzelf voor wetenschappers. En ze komen aan de rand van je bed met hun pistolen en hun messen en zagen en hun chemicaliën, zonder de oorzaken te verwijderen. Ze moeten behandelen, ze cultiveren de illusie dat ze genezers zijn. Neem nu een man die aan de drank is en je vindt een middel om hem nuchter te maken, zodat hij weer kan drinken. Dat is het verhaal.”
Dr. H.M. Shelton in de voordracht “Herstel je gezondheid” – vertaald door Natuur-El – verkrijgbaar op CD