Feestdagen

Veel jaren terug publiceerde ik het droevige relaas over de keerzijde van het Kerst- of het Nieuwjaarsdiner, zoals Hans Bouma het verwoordde. Het is intriest dat voor een uurtje ‘plezier’ zoveel dieren de prijs betalen. Dat is ook wat Gaia al twintig jaar onderstreept. Eén van de decadente uitwassen van de feesttafel is Foie Gras… Daar zijn ethische, maar ook gezondheidsbezwaren tegen.

“De mulard-eend is een hybride eendensoort die enkel gebruikt wordt voor de productie van foie gras. De levensverwachting van die eenden bedraagt in normale omstandigheden 20 jaar, maar in de fokkerijen wordt hun leven doorgaans al na amper drie maanden afgebroken.

De mulard-eend is onvruchtbaar en stom. In tegenstelling tot wat vaak wordt aangenomen, is hij niet in staat om te vliegen en kan hij niet naar andere oorden trekken. Dat gegeven weerlegt de bewering van de foie gras-producenten, dat ze enkel gebruik maken van de natuurlijke aanleg van de mulard-eend om vet op te stapelen voor de migratie.

Kuikens worden vermalen of verminkt

Zodra de eieren zijn uitgekomen, worden enkel de mannetjeseenden gehouden voor de productie van foie gras. De lever van de vrouwtjes is te sterk dooraderd en daarom niet geschikt voor consumptie in de vorm van foie gras. De kuikens worden doorgaans al bij de geboorte geselecteerd volgens geslacht. Miljoenen vrouwtjes worden dus opgeruimd: ze worden vermalen of vergast. De mannetjes gaan rechtstreeks naar de fokkerij. Om te vermijden dat de eenden zich in de vaak stresserende omgeving agressief gedragen en zichzelf of elkaar verwonden, knippen de meeste foie gras-producenten een deel van hun snavel en/of van hun klauwen.

Jaarlijks worden tienduizenden eenden opeengepakt, gedwangvoederd en ziek gemaakt voor de productie van foie gras. Twee keer per dag worden de vogels gedwongen om maïspap te slikken, die hen via een pneumatische pomp wordt toegediend, tot de lever ziek wordt (leversteatose of leververvetting). De vetmester pakt het dier bij de hals en duwt een lange metalen buis tot aan de slokdarm. De hoeveelheid voedsel die de eenden op die manier moeten slikken, stemt overeen met een kwart van hun lichaamsgewicht. Dat is alsof een mens van 80 kg elke dag 20 kg spaghetti onder dwang zou moeten eten.

Na die dwangvoederperiode is de lever van de dieren tien keer groter dan normaal. Daardoor worden hun longen samengedrukt, kunnen ze amper nog bewegen en beginnen ze te hijgen in een poging hun verstoorde lichaamstemperatuur te regelen. Heel wat dieren krijgen last van maagreflux en diarree. Veel vogels krijgen te kampen met letsels aan de hals, ontstekingen en infecties. Kortom, op de 12 dagen waarin de dieren worden vetgemest, ligt het sterftecijfer van de vogels 10 tot 20 keer hoger.

Een gedetailleerd rapport uit 1998, gepubliceerd door het Wetenschappelijk Comité van de Europese Commissie voor de gezondheid en het welzijn van dieren, besluit het volgende: “Het dwangvoederen zoals het vandaag wordt toegepast, is schadelijk voor het welzijn van de vogels”. Het rapport geeft met name aan dat de producenten de dwangvoederperiode moeten beperken om een te hoge sterfte te voorkomen. Hetzelfde rapport benadrukt dat de vogels getroffen worden door candidiasis, een pijnlijke aandoening als gevolg van letsels aan de slokdarm, veroorzaakt door de dwangvoedering.

In 12 landen van de Europese Unie is dwangvoedering formeel verboden of worden de wetten ter bescherming van het dierenwelzijn zo geïnterpreteerd dat ze de praktijk de facto veroordelen. Slechts 5 EU-landen produceren foie gras (Frankrijk, Spanje, Bulgarije, Hongarije, België). In Israël, een land dat vroeger 10 keer meer foie gras produceerde dan België, werd dwangvoedering in 2003 verboden. De praktijk is ook verboden in Zwitserland, Noorwegen, Argentinië, Turkije, en zelfs in de Amerikaanse staat Californië.

De Europese richtlijn voor de bescherming van dieren in kwekerijen stelt dat het toedienen van voedsel en drinken de dieren “geen onnodig lijden of letsel [mag] toebrengen”.

GAIA: “Toen we begin 2015 contact opnamen met de Waalse horecafederatie, bleek die zich in grote mate open te stellen voor een positieve evolutie van de sector. De federatie is zich duidelijk bewust van de groeiende aandacht voor dierenwelzijn bij de consumenten.” Voorzitter Thierry Neyens liet aan GAIA weten gunstig te staan tegenover een sensibilisering van de horecasector via een werkgroep. Die werkgroep zou het gebruik kunnen testen van foie gras die zonder dwangvoeding werd geproduceerd. Horeca Vlaanderen liet weten die visie te delen.

En voor wie Foie Gras onmisbaar is… Er bestaan feestelijke alternatieven die niet met dierenleed gepaard gaan. Vanuit die visie nodigt GAIA de consumenten sinds 2008 uit om foie gras gewoon te vervangen door de Faux Gras® de GAIA, een 100 % plantaardig en diervriendelijk alternatief. Het is beter dan zieke levers van zieke dieren… Daar kan je moeilijk gezondheid van verwachten…

Slapen voor Gezondheid

Is 8 uur slapen een feit of een mythe?
 

Je hebt het eerder gehoord. Om gezond te zijn, moeten we acht glazen water per dag drinken. En acht uur per nacht slapen.
In de gezondheidswereld wordt slaap geprezen om zijn herstellende waarde, en ik doe daar niets af. Acht uur is het minimum, volgens sommige bronnen. Mensen die op zoek zijn naar topprestaties, krijgen te horen dat ze 8, 9, 10 of zelfs 12 uur slaap per nacht moeten nemen.

Mensen zullen alles doen om deze kostbare slaap in te halen: uitslapen in het weekend, overvloedig gebruik maken van de afwezig-knop en 10-12 uur per dag slapen terwijl ze op vakantie zijn (en om dat te bereiken hebben ze allerlei middeltjes : zich in een verdoving van rum drinken, zelfs cola en zich zombie eten) .

De media hebben ons geleerd dat bijna iedereen in een constante staat van slaapgebrek verkeert. Mensen slapen niet voldoende! Slapeloosheid treft 60% van de bevolking, en de farmaceutische bedrijven zijn tussenbeide gekomen om nieuwe vormen van medicijnen te creëren om de vorige generatie te vervangen. De namen van de grote slaap-middelen zijn nu quasi door iedereen gekende namen.
 
Maar onderzoek heeft aangetoond dat medicijnen en andere hulpmiddelende slaap niet zo veel verbeteren. De totale slaaptijd wordt slechts met 10 of 20 minuten verlengd. ‘De medicijnen verbeteren de slaap misschien niet echt. Vanwege de geheugenverlies-effecten van dergelijke medicijnen, denken mensen dat ze beter slapen onder invloed van de meeste slaapmedicijnen, omdat ze zich niet herinneren dat ze wakker waren.” Dr. Gregg Jacobs, uit het boek Say Good Night to Insomnia.
 
“Helaas heeft de bewering dat we acht uur slaap nodig hebben bijgedragen aan het wijdverbreide gebruik van slaappillen in het afgelopen decennium. Veel mensen weten dat ze met minder dan acht uur slaap goed functioneren en ze behalen ook geen acht uur als ze het proberen. Niettemin blijven sommige wetenschappers en de media suggereren dat iedereen minstens acht uur slaap per nacht nodig heeft en dat elke daaruit voortvloeiende ‘slaapschuld’ kan bijdragen aan gezondheidsproblemen. Een aanzienlijke hoeveelheid nieuw onderzoek suggereert dat dit niet het geval is ”, zegt dr. Jacobs.
 
De geschiedenis leert ons iets over slapen in de voorbije eeuwen. Wist je dat slapen uit twee gescheiden periodes bestond ?
Word je regelmatig midden in de nacht wakker? Als dat zo is, dan ben je zoals ongeveer een derde van de volwassenen.
Dit type nachtelijk ontwaken wordt vaak gediagnosticeerd als slapeloosheid en behandeld met medicatie, maar er zijn aanwijzingen dat het misschien niet abnormaal is, maar deel uitmaakt van een natuurlijk ritme waar ons lichaam toe aangetrokken wordt.
De continue slaaproutine van 8 uur waarvan ons is verteld dat die ‘natuurlijk’ is, is net zo natuurlijk voor mensen als autorijden of het doorkruisen van verschillende tijdzones in een kwestie van uren in een vliegtuig. Met andere woorden: de-acht-uur-aan-een-stuk-slapen is een vrij recente praktijk in de menselijke geschiedenis.
 

In een artikel met de titel “Your Ancestors Didn’t Sleep Like You” beschrijven de auteurs van Slumberwise de slaappatronen van vóór de 19e eeuw.
Onderzoekers hebben ontdekt dat mensen niet altijd in blokken van 8 uur sliepen. We sliepen vroeger in twee verschillende periodes per nacht. De hele nacht duurde 12 uur (vóór de uitvinding van kunstlicht) en werd opgesplitst in twee “slaapperiodes”.
– De eerste slaap duurde 3 of 4 uur.
– Mensen werden midden in de nacht nog twee of drie uur wakker en waren in die tijd actief.
– Mensen sliepen weer tot de ochtend.

Dus je kunt je voorstellen dat als de zonsondergang rond 18.00 uur was. en zonsopgang om 6 uur ’s morgens, mensen om 19 uur naar bed gingen, wakker werden rond 23 uur. en om 3 uur ’s morgens nog een aantal uur terug gingen slapen. In totaal sliepen ze tussen de 6 en 8 uur per nacht.

Maar als het dan donker was, wat deden de mensen dan midden in de nacht? 
Velen bleven in bed lezen. Ze hadden gemeenschap, of hadden hun nachtgesprekken. En sommige mensen bezochten hun buren en babbelden urenlang!
In menselijke experimenten met gecontroleerde verlichting in de vroege jaren ’90, werd deze theorie van de twee-slaap-nachten bewezen. Vijftien jonge mannen brachten een maand door met kunstmatig gecontroleerd daglicht. Ze bleven 10 uur per dag op in plaats van de gebruikelijke 16, en de andere 14 uur zouden ze in een donkere kamer zijn. Dit bootste de omstandigheden in Europa tijdens de winters na .
Toen mensen eenmaal in slaap waren gevallen, begonnen ze twee keer te slapen! In dit traject van 12 uur sliepen ze vier uur, werden enkele uren wakker en sliepen dan weer tot de ochtend.
De deelnemers aan het experiment beschreven deze periode van midden in de nacht als zeer meditatief en ontspannend. Ze maakten zich niet druk om weer in slaap te vallen, zoals velen van ons doen.
Wetenschappers noemen dit het bi-modale slaappatroon.
 
Dit historische slaappatroon is misschien niet meer erg praktisch in de moderne wereld, en het is niet per se beter dan het huidige slaappatroon. Het laat echter zien dat er niet één goede manier is om te slapen.
De volgende keer dat je om 2-3 uur ’s nachts wakker wordt en niet meer in slaap kunt vallen, moet je er rekening mee houden dat je voorouders hetzelfde deden.
 
Ik hoop ook dat je geen verkeerde conclusies trekt uit dit artikel. Te weinig slaap kan wel degelijk een probleem zijn. Bovendien is wat bijslapen een prima medicijn. Maar om meer slaap te genereren door medicijnen, is geen advies. Als teveel zorgen en piekeren je onrustig maken en uit de slaap houden, is dat een actiepunt. Als gebrek aan magnesium de slaap-kwaliteit negatief beïnvloedt, moet je het daar zoeken. Maar net zoals we het niet moeten hebben van het acht-glazen-water-per-dag-advies, moeten we het ook niet hebben van het acht-uur-slapen-per-dag-advies, maar van het luisteren naar het lichaam. 
In ieder geval weet je, dat zo maar even midden in de nacht wakker worden, en dat elke nacht opnieuw… echt niet abnormaal is, maar misschien normaal?
 

Je vindt meer over slapen en gezondheid in module P. Deze Module gaat over positief denken, relaxatie, de kracht van de ademhaling… en bevat artikels, tijdschriften en boeken (digitaal). Deze Module kost 30 euro. Betaal op de Natur-El – rekening : IBAN: BE43 9733 7932 4901     BIC: ARSPBE22  tnv Natur-El. Laat ons per mail weten via welk email-adres je toegang wil krijgen.