Rauwe soep

Voorbije zondag was de derde les in de cursus Natuur&Gezondheid. Het thema was anti-voeding. Twee weken eerder ging het over Voeding op zijn best – rauw ! Maar voor velen is het abstract en daarom streven we er voortaan naar om bij elke les iets praktisch toe te voegen. Dus begonnen we met iets super eenvoudig : rauwe soep ! Op uitzondering van het warme water zijn alle ingrediënten rauw : selderijstengels, wortel, groene kruiden, spinazie, avocado…

En na de droge zomer begonnen alle kruiden weer gretig te groenen… Wat maakt dat we nu een hele tuin vol jong groen hebben. Muur, postelein, jonge eenjarige brandnetel, kervel, raket, verschillende soorten bieslook, mariadistelblad… allemaal goed voor sap en soep… Waar wachten we op? Een voorjaarskruidenkuur in het najaar !

Dr. Bernard Jensen wist “When you’re green inside, you’re clean inside… Dus als al dat jonge groen zo zijn best doet om te groeien, gaan we daar niet aan voorbij !

Wat is er mis met Lijnzaad

Een paar weken geleden kreeg ik van een van onze lezers een mail mbt het tijdschrift HILDEGARD-KOERIER nr. 126 (2de kwartaal 2022). Daarin staat een artikel over VLOZAAD, dat héél gezond is, gevolgd door een artikel over LIJNZAAD, dat volgens het artikel enkel uitwendig gebruikt mag worden en héél slecht is voor de darm. Haar vraag was : “Gezien wij en onze kinderen en kleinkinderen lijnzaad gebruiken, ben ik toch ongerust. Graag zou ik erachter willen komen, of er enige waarheid in de beweringen staat, want er staan geen bronnen bij van wetenschappelijke studies.”

Het is niet de eerste keer dat een artikel of publicatie een schaduw probeert te werpen over het gebruik van lijnzaad en ik kan alleen betreuren op welke manier dit gebeurt. Nadat een loftrompet wordt geheven over vlozaad – psyllium (dat ik ondersteun, maar waar ik bedenkingen heb bij de manier waarop ze dat beschrijven en adviseren) – wordt het gebruik van lijnzaad als voedingsmiddel en bron van omega-3 in de grond geboord. “Enkel uitwendig gebruiken” is het advies, alleen staat er niet één motivatie of argument waarom dit zo zou zijn.

Laat me vertellen wat ik vermoed dat ze in gedachten hadden, en dat is de aanwezigheid van amygdaline, wat al tientallen jaren een voorwerp is van heksenjacht. In diezelfde zin las ik ook een artikel dat waarschuwde om wanneer men een appel eet, er zeer goed op te letten om zeker de pitten niet te eten. Welnu, laat me zeggen dat ik er alles aan doe om zeker de pitten niet weg te gooien en die te eten mèt de appel, bv in een vruchtenmoes meegemixt.

In “World without cancer” schrijft Edward Griffin over amygdaline (B17), een cyanide achtige substantie in quasi alle pitten: “Het woord cyanide maakt heel wat mensen bang omdat ze weten dat het een giftige stof is. En ze denken: Hoe kunnen we cyanide nemen en leven? Ze zijn er bang van. En vooral als ze artikels uit de pers lezen waarin staat: Eet geen leatrile of abrikozepitten want er zit cyanide in!” Dat is de reden waarom abrikozenpitten uit de handel werden genomen, en dat zelfs gewaarschuwd werd voor het eten van lijnzaad. Vooral gemalen lijnzaad kwam in een negatief daglicht.

Hij schrijft verder : “De mensen zijn een gemakkelijke prooi om bang te maken want er is een truc hier! Cyanide is giftig in zuivere vorm, dus de gasvorm. Daar kun je mensen mee doden. Maar als de cyanide vastzit in een molecule samen met andere stoffen, dan kan het wel of niet giftig zijn. En in de meeste gevallen is het niet giftig.

Bijvoorbeeld in het geval van vitamine B12, de officiële naam is cyanocobalamine. Daar zit ook cyanide in. Er zijn vele voedingsstoffen waar cyanide inzit. Ze zijn niet alleen NIET GIFTIG voor ons maar zelfs LEVENSNOODZAKELIJK voor ons. Men kan niet leven zonder vitamine B12. Dus het feit dat er cyanide inzit is helemaal niet alarmerend, het is gewoon iets dat je kan verwachten. Het kan een vitamine zijn of een voedingsmiddel. Maar de vraag is hier, wat zou de cyanide kunnen vrijstellen? Als de cyanide en de benzaldehyde, die trouwens ook giftig is, zouden vrijgesteld worden uit de amygdaline-molecule, dat zou dat een zeer giftige gebeurtenis zijn. Dus de vraag is, wat stelt het dan vrij? En het verbazingwekkende antwoord hierop is dat er één bepaald enzym bestaat dat de amygdalin molecule openbreekt, en deze stoffen vrijstelt, en dit enzym kan men vinden in kankercellen, en hoofdzakelijk alleen maar in kankercellen. Hetgeen betekent dat als je voedsel eet waarin een zeer kleine hoeveelheid, spoorelementen maar, amygdalin zit, en het komt in contact met een kankercel, dan komt het ook in contact met dit enzym dat de amygdalin moleculen openbreekt, waardoor de benzaldehyde en de cyanide vrijgesteld worden, en deze de kankercel aanvallen.

“Als je een appelzaadje eet, erin bijt en op kauwt, dan smaakt dat zeer bitter. En dat is de smaak van amygdaline. Er zijn veel bronnen van amygdaline, maar het probleem is dat het een bittere smaak heeft, en daarom lust men het meestal niet als men een overvloedige keus heeft in een rijkere leefomgeving. Men kiest de zoetere vruchten.”

Ik lees bij het voedingscentrum :

“In de kwark of yoghurt, door een salade of in een smoothie: lijnzaad geeft er een extra bite aan. Toch kun je er beter niet te veel van eten. Lijnzaad bevat van nature namelijk cyanogenen. Deze kan het menselijk lichaam omzetten in de giftige stof cyanide, oftewel blauwzuur.

Volgens het Voedingscentrum kan een beperkt en tijdelijk gebruik van 15 tot 45 gram gebroken lijnzaad per dag geen kwaad. Maar eet vooral geen grote hoeveelheden.

Niet alleen lijnzaad bevat cyanogenen. Ook bijvoorbeeld vlierbessen, bittere amandelen en cassave bevatten deze stof. Als het lichaam deze stof omzet in de gifstof cyanide kunnen mensen klachten krijgen. Een hoge dosis kan de ademhaling belemmeren en een hartstilstand veroorzaken. Bij vierbessen is dat gekend en het lichaam reageert hierop door een afstotingsreactie (diarree). omdat het om een andere variant gaat.

Bij lijnzaadolie speelt de problematiek veel minder. De cyanide die in lijnzaad voorkomt blijft in de pulp achter bij het persen van de olie. Eventuele kleine resten die overblijven in de lijnzaadolie vormen geen risico.”

Is het dan wel veilig om dagelijks lijnzaad gemalen te eten? Het is een vraag die me bekend is. In één week tijd na het plaatsen van een artikel in een eerdere nieuwsbrief kreeg ik drie vragen over dit onderwerp.

Een moeder heeft een dochter in een instelling. Jarenlang kreeg het meisje een bokaaltje mee met daarin de dertig gram gemalen lijnzaad, om ’s middags voor de rest van haar voeding te gebruiken. Dat resulteerde in regelmatige stoelgang, glanzend haar, gezonde huid… Maar op een dag kwam het potje terug met de opmerking van de directeur dat ze de verantwoordelijkheid voor de toediening daarvan niet op zich konden nemen, gezien de toxiciteit – zeker niet in gemalen vorm.

Zijn er gevallen gekend van intoxicatie door (gemalen) lijnzaad? Niet echt. Deze alert is er gekomen na misbruik van abrikozenpitten die een veelvoud aan cyanogene verbindingen hebben. Zeker na de berichtgeving over het gebruik van abrikozenpitten tegen kanker, omwille van de laetrile of de B17, is men alles gaan opsporen dat cyanogene verbindingen heeft – en kwam ook lijnzaad in het vizier. In feite is lijnzaad volkomen veilig en vooral de oplosbare vezels maken dat deze verbindingen nauwelijks opgenomen worden. Men zal ze nooit in het bloed kunnen aantonen. De waarheid is dat ongeveer alle voedingsmiddelen die we kunnen eten – zelfs de beste – bepaalde sporen van toxines bevatten. Meestal worden deze “toxines” pas toxines, wanneer ze geïsoleerd en geconcentreerd worden, en zijn ze zolang ze in hun natuurlijk verband geconsumeerd worden, mede verantwoordelijk voor de heilzame eigenschappen van het voedingsmiddel. Zeker in het geval van lijnzaad ken ik geen betere bron van omega-3. Wat men ook schrijft, visolie kan er niet eens aan tippen. Dus denk ik dat het zonde zou zijn als je zou stoppen met deze bijzondere bron van voeding.

In tegenstelling tot lijnzaad, zijn er honderden nefaste voedingsproducten die in dergelijke tijdschriften in de kijker zouden moeten gezet worden, die door de meeste van die schrijvers van dergelijke artikels worden gegeten en die de bron zijn van ziekte en achteruitgang en die mensen blijven eten omdat ze verslavend zijn.

Zorgen maken

Je zorgen maken over gezondheid en de prijs die dat kost

Het engelse woord “worry” (zorgen) komt oorspronkelijk van het Latijnse “wyrgan” en betekent “wurgen”. Dat gebeurt wanneer wij ons zorgen maken. Wij versmachten onze creativiteit, ons vermogen om rustig na te denken, we ontwrichten onze kracht, ons uithoudingsvermogen, onze flexibiliteit, ons immuunsysteem en zelfs onze gezondheid. 

“Joy” (vreugde) anderzijds komt van het Latijnse “juwel” (vreugde). 

Zorgen tegen vreugde. De wurggreep van de zorgen tégen het juweel van de vreugde, van het leven, tegen gezondheid en gelukkig zijn…

Gezien zorgen ons wurgen is het beter voor ons om zorgeloos (on-wyrgan) te zijn, dit is leven zonder dat zorgen ons wurgen. Verantwoordelijk leven, dat wel, enthousiast en spontaan opkomen voor alles wat de moeite waard is… Blij, spontaan en betrokken. Kiezen voor het goede, zonder compromissen… en dan ervaren wat een zegeningen het brengt!

 Laten we door het leven gaan als juwelen van vreugde, dankbaar voor alles wat op ons pad komt. Als we alles op een rijtje zetten, hebben we toch altijd wel iets om dankbaar, tevreden en gelukkig te zijn. Dankbaarheid is de antidote van de wurgende wereld, waarin wij voelen te worden opgeslokt door het gevoel tekort te schieten,  of andere deprimerende gedachten. 

Je hoeft niet te leven met die krop, met die baksteen of die last. Maak het nooit zwaarder, maar altijd lichter. Kijk dan omhoog en zing je lied.

In ieder geval, in plaats van je zorgen te maken, en het te laten woekeren, is het veel beter je positief te informeren – alles leren over wat je zelf kunt doen om het maximum te halen uit je leven – en risico’s te vermijden, niet uit angst, maar uit respect voor je leven.

Oogsten

Eigenlijk vind ik alle stappen van het tuinieren even aangenaam. Of het gaat om het voorbereiden van de grond, verzamelen van bedekkingsmateriaal, hakkelen, zaaien, wieden, snoeien… Het lokt me naar buiten en daar is het om te doen. Maar waarschijnlijk heb ik een beetje overdreven, want er is zoveel te oogsten… Al twee weken halen we elke dag enkele manden walnoten en kastanjes binnen. De kastanjes hebben duidelijk genoten van de warme droge zomer, want de kwaliteit is ongezien, dik en geen wormstekigheid. Waren er vorig jaar veel walnoten, nu nog meer. Dus zijn we nu volop bezig met het kraken van de noten van vorig jaar, om plaats te maken voor nieuwe. Zeggen verse walnoten je iets, dan hebben we er voor je klaar.

Normaal was er donderdag een les over het kiemen van zaden, granen, pitten… maar die gaat niet door, te weinig inschrijvingen. Kiemen is iets wat wij alleen maar doen als er te weinig te oogsten valt in de tuin. We zijn al een week bezig met het gebruiken van zeer jonge muur die op sommige plaatsen een groene mat vormt. Dat zijn ook “kiemen” of microgroenten. Hier en daar komt de winterpostelein op en ook dat is iets dankbaar voor de komende maanden.

Dit jaar experimenteerden we met groene amarant, waarvan we vervolgens de toppen verwerken in rauwe of gestoomde bereidingen. Zelfs nu, wanneer de toppen langs alle kanten omgeven zijn met zaadlijsten, is het een waardevolle groente.

Ik ben nu bezig met een werk over Elektrolyten. Het zal nog enkele weken duren voor ik het zal aanbieden, omdat ik nog een aantal gegevens moet natrekken en testen. Maar het komt eraan. Het zal heel anders zijn dan het boekje over Mineralen. Als je dit zult gelezen hebben, zal je weten waarom dagelijks wilde groenten – vers of gedroogd – een enorme verbetering kunnen betekenen voor je gezondheid. Maar daarnaast zal het je leren wat je kunt doen om zelfs die wilde groenten nog beter te maken.

Als je met de natuur meeleeft, vind je altijd iets waar je mee verder kunt. Muur – Stellaria media – is zo een plant die massaal kan gebruikt worden in sausen, soepen, groentemoes, groentepuree… Het is natuurlijk sympathiek als mensen hun vogeltjes trakteren op wat kippemuur. Die traditie gaat ver terug. Men merkte op dat vogels verkwikt werden als ze regelmatig een portie kippemuur werden gevoed. Maar zowel vogels in kooitjes als vrije vogels zijn dol op de zaden en de groene blaadjes van muur. Ook konijnen, koeien, paarden weten het te waarderen.
Een tip voor tuiniers : Teveel wieden kan soms schadelijk zijn. Wist je dat een beetje kippemuur tussen planten een beschermende werking heeft op andere planten? De aanwezigheid van kippemuur vermindert de insectenschade in ieder geval op andere planten ! En als je nu weet dat je het kunt eten !

Sesamzaad

Sesam zaden worden waarschijnlijk wereldwijd het meest gebruikt, vooral in het Midden-Oosten, waar de sesamproducten tahini (sesampuree) en halvah (een sesamsnoep) zijn ontstaan. Deze voedingsmiddelen en andere sesamproducten worden nu in veel landen gebruikt. In de westerse landen worden sesamzaadjes vaak gebruikt in brood of op broodkorsten; als tahin of sesamboter om op brood of crackers te smeren of in sauzen te gebruiken; als halvah snoep; en als een geroosterd, gemengd sesamzout genaamd gomasio, dat zijn oorsprong vindt in Japan.

Sesamzaad is op zijn best rauw, maar wordt te vaak geroosterd of verwerkt met allerlei soorten voedsel. Zelfs een rauwe ‘gomasio’ is een van de opties die we ruim vijftien jaar geleden al beschreven in de gezondheidsgidsen als smaakmaker :

Gomasio is te koop in de handel, maar is bijna altijd gemaakt van geroosterd sesamzaad. Sesamzaad is nochtans een waardevol bestanddeel van gezonde voeding. Het is één van de rijkste bronnen van natuurlijk calcium. Gebruik dit zaad altijd rauw en liefst vers gemalen, bijvoorbeeld in een sesam-melk, een noten- of pittenmengsel of als onderdeel van een lekkere traktatie.
Hou je toch van gomasio, bereid hem dan zelf. Maak je eigen gomasio door rauw sesamzaad te malen in een koffiemolen of blender en te mengen met zeezout of Himalayazout.
Maal 100 gram sesamzaad en meng het met 1 afgestreken eetlepel zeezout of groentebouillonpoeder. Bewaar dit mengsel in een gesloten pot en gebruik het liefst binnen 30 dagen op.
Gebruik dit als basis en maak door toevoeging van kruiden en gedroogde groenten zoveel varianten als je kan bedenken.
Meng het bv. met Tomaatjetoe of gewoon met gemalen, gedroogde tomaatschilfers voor een heerlijke Tomatengomasio !

Gebruik dit strooiseltje om over salades, of over in blokjes gesneden of geprakte avocado te strooien, of om een sausje of soep meer pit te geven. 

Sesamzaad is geweldig, omdat het extra aminozuren levert die mogelijk laag in die voedingsmiddelen zijn. Sesam kan ook met veel smaakmakers worden gebruikt, met andere noten of zaden, zoals amandelen of zonnebloempitten, of gemengd met kruidenzaden zoals karwij, papaver, dille of anijs, en over verschillende gerechten worden gebruikt. Zwarte sesamzaadjes – ook erg voedzaam en uniek – kunnen ook in deze smaakmakers worden gebruikt. (Opmerking: Sesamzaadjes, net als alle zaden, en eigenlijk alle voedingsmiddelen, moeten goed worden gekauwd om ze te helpen verteren en op te nemen; anders kunnen veel van deze kleine zaadjes ongebruikt door het darmkanaal gaan.)

Sesamzaad komt uit kleine zaaddozen van een van de oudste gecultiveerde planten. In het Midden-Oosten worden ze het ‘zaad van onsterfelijkheid’ genoemd. De zaden zijn rijk aan olie, meer dan 55 procent. Sesamolie is een nuttige en veel voorkomende olie, vooral in de oosterse cultuur, waar geroosterde en zelfs heet gekruide sesamolie wordt gebruikt bij het koken. Sesamzaad bevat ongeveer 20 procent eiwit en bevat vitamine A en E en de meeste B-vitamines behalve B12 en foliumzuur. Mineralen zijn echter zeer overvloedig in sesam, zoals in de meeste zaden. Zink is hoog, evenals calcium, koper, magnesium, fosfor en kalium. Sesamzaad is een uitstekende bron van calcium voor mensen die koemelk vermijden. IJzer is vrij hoog en natrium is vrij laag, tenzij ze natuurlijk gezouten zijn. Sesamzaad kan een mild antioxiderend effect hebben, mogelijk vanwege hun vitamine E-gehalte of andere factoren.

Nieuw ebook (onderdeel van Module P (Positief denken / Anti Stress) :