Sesamzaad

Sesam zaden worden waarschijnlijk wereldwijd het meest gebruikt, vooral in het Midden-Oosten, waar de sesamproducten tahini (sesampuree) en halvah (een sesamsnoep) zijn ontstaan. Deze voedingsmiddelen en andere sesamproducten worden nu in veel landen gebruikt. In de westerse landen worden sesamzaadjes vaak gebruikt in brood of op broodkorsten; als tahin of sesamboter om op brood of crackers te smeren of in sauzen te gebruiken; als halvah snoep; en als een geroosterd, gemengd sesamzout genaamd gomasio, dat zijn oorsprong vindt in Japan.

Sesamzaad is op zijn best rauw, maar wordt te vaak geroosterd of verwerkt met allerlei soorten voedsel. Zelfs een rauwe ‘gomasio’ is een van de opties die we ruim vijftien jaar geleden al beschreven in de gezondheidsgidsen als smaakmaker :

Gomasio is te koop in de handel, maar is bijna altijd gemaakt van geroosterd sesamzaad. Sesamzaad is nochtans een waardevol bestanddeel van gezonde voeding. Het is één van de rijkste bronnen van natuurlijk calcium. Gebruik dit zaad altijd rauw en liefst vers gemalen, bijvoorbeeld in een sesam-melk, een noten- of pittenmengsel of als onderdeel van een lekkere traktatie.
Hou je toch van gomasio, bereid hem dan zelf. Maak je eigen gomasio door rauw sesamzaad te malen in een koffiemolen of blender en te mengen met zeezout of Himalayazout.
Maal 100 gram sesamzaad en meng het met 1 afgestreken eetlepel zeezout of groentebouillonpoeder. Bewaar dit mengsel in een gesloten pot en gebruik het liefst binnen 30 dagen op.
Gebruik dit als basis en maak door toevoeging van kruiden en gedroogde groenten zoveel varianten als je kan bedenken.
Meng het bv. met Tomaatjetoe of gewoon met gemalen, gedroogde tomaatschilfers voor een heerlijke Tomatengomasio !

Gebruik dit strooiseltje om over salades, of over in blokjes gesneden of geprakte avocado te strooien, of om een sausje of soep meer pit te geven. 

Sesamzaad is geweldig, omdat het extra aminozuren levert die mogelijk laag in die voedingsmiddelen zijn. Sesam kan ook met veel smaakmakers worden gebruikt, met andere noten of zaden, zoals amandelen of zonnebloempitten, of gemengd met kruidenzaden zoals karwij, papaver, dille of anijs, en over verschillende gerechten worden gebruikt. Zwarte sesamzaadjes – ook erg voedzaam en uniek – kunnen ook in deze smaakmakers worden gebruikt. (Opmerking: Sesamzaadjes, net als alle zaden, en eigenlijk alle voedingsmiddelen, moeten goed worden gekauwd om ze te helpen verteren en op te nemen; anders kunnen veel van deze kleine zaadjes ongebruikt door het darmkanaal gaan.)

Sesamzaad komt uit kleine zaaddozen van een van de oudste gecultiveerde planten. In het Midden-Oosten worden ze het ‘zaad van onsterfelijkheid’ genoemd. De zaden zijn rijk aan olie, meer dan 55 procent. Sesamolie is een nuttige en veel voorkomende olie, vooral in de oosterse cultuur, waar geroosterde en zelfs heet gekruide sesamolie wordt gebruikt bij het koken. Sesamzaad bevat ongeveer 20 procent eiwit en bevat vitamine A en E en de meeste B-vitamines behalve B12 en foliumzuur. Mineralen zijn echter zeer overvloedig in sesam, zoals in de meeste zaden. Zink is hoog, evenals calcium, koper, magnesium, fosfor en kalium. Sesamzaad is een uitstekende bron van calcium voor mensen die koemelk vermijden. IJzer is vrij hoog en natrium is vrij laag, tenzij ze natuurlijk gezouten zijn. Sesamzaad kan een mild antioxiderend effect hebben, mogelijk vanwege hun vitamine E-gehalte of andere factoren.

Nieuw ebook (onderdeel van Module P (Positief denken / Anti Stress) :

Prebiotica

In het vorige bericht werd de rol van (slechte) voedselcombinaties geschetst als een mogelijk risico voor de ontwikkeling van ziekten. Daar werd geschreven dat door slecht combineren men van de voedselmassa een onverteerbaar geheel kan maken. Een lezer merkte daarbij op of dit niet nuttig kan zijn, gezien dit zou kunnen voorzien van massa voor de darmbacteriën…

Het is een kenmerk van onze voeding vandaag dat ze extreem arm is aan vezels. Het resultaat is dat er nauwelijks nog massa overblijft voor de bacteriën in de darm om zich mee te voeden en een bijdrage te leveren aan een evenwichtige ontwikkeling en gezondheid. De streefwaarde van 30 gram voedingsvezels wordt door 75% van de mensen niet gehaald en 25% haalt niet eens de 10 gram voedingsvezels per dag.

Zo kreeg ik de vraag of het drinken van chicorei-aftreksel, in plaats van koffie dit probleem niet zou kunnen verhelpen, gezien chicorei een van de rijkste producten is met inuline. Het is me in het geheel niet duidelijk of van die inuline nog iets bruikbaar is na het branden van de chicorei, en het lijkt me ook onwaarschijnlijk dat de inuline overgaat in het aftreksel. Tenslotte kan ik me niet voorstellen dat het om grote hoeveelheden zou gaan, gezien de kleine portie die men per tas gebruikt. 

Prebiotica vind je nochtans terug in verschillende producten, bijvoorbeeld in volle graanproducten, groenten, fruit, noten en peulvruchten. De belangrijkste bronnen van prebiotica zijn:

  • Fructo-oligosacchariden: dit vind je bijvoorbeeld veel in bananen, uien, asperges en prei, maar ook in tarweproducten. Fructo-oligosacchariden noemen we ook wel eens fructanen of FOS. Het lijkt me dat dit de belangrijkste, en meest voor de hand liggende bron is en dat bij een gezonde voeding prebiotica niet echt een zorg hoeven te zijn.
  • Galacto-oligosacchariden: dit vind je veel in noten en peulvruchten. Galacto-oligosacchariden noemen we ook wel galactanen of GOS.
  • Inuline: dit vind je in wortels van een aantal planten, zoals cichorei, artisjokken en schorseneren.

Terwijl inuline te vinden is in meer dan 3000 groenten, komen de primaire bronnen van inuline van voedingsmiddelen zoals knoflook, schorseneren, artisjok en cichoreiwortel, die allemaal 15-20% inulinegehalte hebben. Inuline kan ook worden gevonden in een aantal meer gangbare voedingsmiddelen zoals bananen, uien, prei en gerst, hoewel veel van deze slechts een 1-5% inulinegehalte hebben. Ook groenten als aardpeer en zoete aardappel zijn rijke bronnen van inuline. 100 gram aardpeer geeft al meer inuline dan in normale gevallen vereist is voor darmbacteriën – en dat is zonder te spreken over de inuline die uit andere groenten en fruit komen. 

Een gemiddeld gebruik van 1000 gram van een variatie aan fruit en groenten, geeft meer inuline dan vereist. Aangezien de gemiddelde vezelinname in België echter 10-15g lager is dan de aanbevolen waarden (30 gram/dag) en sommigen niet eens de 10 gram halen, zullen velen het moeilijk vinden om voldoende oplosbare vezels in hun dieet te krijgen. Het is vooral daar dat moet aan gewerkt worden. De opgeloste hoeveelheid inuline in een chicorei aftreksel kan amper 01-0,2 gram per tas vormen.

Het is een bijkomende aansporing om meer groenten en fruit te eten. De beste bron van oplosbare vezels vinden we in rauwe groenten en fruit.

Spirulina

Spirulina behoort tot de rijkste natuurlijke vitaminen- en mineralenbronnen ter wereld. Spirulina bestaat vnl. uit volwaardige eiwitten, een tiental vitaminen en een twaalftal mineralen (o.a. ijzer), een hoge concentratie aan chlorofyl of bladgroen, enzymen en antioxidanten met een celbeschermende functie.

Spirulina is de botanische naam van een minuscuul algenplantje van nog geen 0,2 mm. lengte. De naam Spirulina betekent letterlijk “kleine spiraal” en verwijst naar de spiraalvormige vorm van de alg. Spirulina groeit van nature in meren in Mexico en Midden-Afrika die voldoen aan de benodigde, maar zeer extreme omstandigheden; een felle tropische zonnestraling en een gemiddelde watertemperatuur van ongeveer 35 ° C.

Volgens recent wetenschappelijk onderzoek bevat Spirulina een enorme, natuurlijke rijkdom aan vitale bouwstoffen. Van nature bevat Spirulina maar liefst meer dan 60 werkzame stoffen, waaronder 11 belangrijke vitaminen en 12 onontbeerlijke mineralen in een ideale verhouding.!

Spirulina bevat 60 % hoogwaardig eiwit en is daarmee de rijkste, natuurlijke, plantaardige eiwitbron die we kennen. Ze bevat alle vitaminen van het B-complex.

Spirulina bevat veel beta-caroteen of pro-vitamine A en vitamine E. Spirulina is zeer rijk aan chlorofyl die een zeer gunstige invloed heeft op de aanmaak van rode bloedlichaampjes in samenwerking met ijzer, foliumzuur en vit. B12 die eveneens aanwezig zijn. Chlorofyl zuivert het bloed van afvalstoffen en bevordert de werking van alle weefsels en organen, in het bijzonder de lever. Spirulina bevat rijkelijk gamma-linoleenzuur dat niet alleen zorgt dat de cholesterol zich niet in de bloedvaten kan afzetten maar waarvan de prostaglandines het bloed op een natuurlijke wijze verdunnen en voor een betere bloeddoorstroming zorgen. Spirulina bevat in de ideale verhouding alle essentiële aminozuren.

Spirulina is zeer rijk aan eiwitten en aminozuren, die 60 % van haar drooggewicht vormen, d.w.z. tweemaal zoveel als gedroogde gist en driemaal zoveel als vis en mager vlees. Bovendien worden die eiwitten zeer goed geresorbeerd.

Spirulina bevat vitamine B1 en B2, en is aanbevolen als dieetsupplement bij vegetariërs. Spirulina is rijk aan betacaroteen (provitamine A). Zij bevat ook een hoeveelheid vitamine E. Spirulina behoort tot de rijkste natuurlijke vitaminen- en mineralenbronnen ter wereld. Spirulina bestaat vnl. uit volwaardig eiwitten, een tiental vitaminen en een twaalftal mineralen (o.a. ijzer), een hoge concentratie aan bladgroen, enzymen en antioxidanten.