De kruidentuin – Pagina 3

Brandnetels

Het is voorjaar en ik zie nog steeds al die mensen grijpen naar hun kopje thee of koffie om de dag te beginnen… Wist je dat Brandnetel meer energie kan leveren dan een kopje koffie? Meestal als een aftreksel, maar liever nog in sap, en later ook in soep, maar ook gemalen in voeding of als supplement (zelfs in gedroogde vorm), bevat dit kruid grote hoeveelheden mineralen en vitaminen. Traditioneel worden netels gebruikt voor stressreductie en energie, omdat ze de extra bonus geven voor de opname van meer ijzer in de bloedbaan. (Zie “Zeitschrift Fur Phytotherapie” waar Duitse onderzoekers in de studie aantoonden hoe patiënten die brandnetelthee dronken, meer ijzer in het bloed kregen en daardoor weerbaarder werden).

HOE BRANDNETELS GEBRUIKEN ?

Rauwe brandnetel

In de lente kan men de jonge topjes rauw gebruiken. Zij bevatten nog maar weinig netelzuur. Met spinazie en andere groene bladgewassen vormen ze een goede combinatie. Mix deze jonge topjes met spinazie in de blender. Voeg de gemixte puree toe aan een warme of rauwe saus, aan soepen of maak een volledig rauwe soep met brandneteltopjes en andere groenten.

Hoewel gekookte brandnetelsoep of gestoofde brandnetel wel erg lekker kan zijn, verliezen ze door bereiding grotendeels hun voedings- en geneeswaarde.
Brandnetelsap
Men kan de jonge blaadjes en scheutjes plukken en persen. Het sap wordt met zuiver water verdund in een verhouding van 1/5. Men kan 1 eetlepel /5 eetlepels water gebruiken of men voegt gewoon 1 eetlepel brandnetelsap aan een glas groentenap toe, 2 à 3 maal/dag.
Liefst op nuchtere maag en tussen de maaltijden. Het is aan te raden langzaam te drinken en het sap een tijdje in de mond te houden alvorens door te slikken. Zo krijgen de zeer fijne deeltjes de gelegenheid om direct in de slijmvliezen binnen te dringen en door het bloed opgenomen te worden.
Brandnetelthee
Men neemt verse of gedroogde brandnetels en giet hierover heet water en laat dit aftreksel 10 minuten trekken. Bij gedroogde brandnetelthee gebruikt men 1 koffielepeltje per tas. Men drinkt 3 tassen per dag. Men mag zoeten met honing.
Brandnetel als keukenkruid
Zowel droge als verse brandnetel kan men in sausjes, mayonaise of soep verwerken. Gedroogde brandnetels kan men verpulveren met de vingers en in soep strooien nadat ze gekookt is. Gedroogd brandnetelblad is ook in poeder te koop en kan op het einde van de bereidingstijd aan talrijke recepten toegevoegd worden. Verse brandnetels kunnen zoals kervel of peterselie gebruikt worden. Ze moeten evenwel zeer fijn gemalen worden.
Op die wijze behoudt de brandnetel zijn geneeskrachtige waarde. Wie van brandnetelsoep houdt kan het beter op deze manier doen in plaats van de brandnetels mee te koken.

Gemengde brandnetelthee
Bij vervuild bloed is het aan te raden de brandnetel als thee te gebruiken. In de meeste gevallen is het aan te raden de brandnetel in combinatie met andere kruiden te gebruiken. Het mengen van kruiden vraagt een zekere kennis en ervaring.

Ontzurende thee
Tegen reuma, jicht, artrose of ontsteking van de ischias alsook voor mensen die erg verzuurd zijn. Personen die bv. veel vlees, vis, peulvruchten, kaas of granen hebben gegeten.*
1 deel MEIDOORNBLAD
1 deel BERKENBLAD
1 deel GULDENROEDE
1 deel BRANDNETEL
- ….en natuurlijk moet je ook iets doen aan die verzurende voeding.

Asperges

Twintig jaar geleden was ik op bezoek bij een tante. Toen we de prachtige bloementuin aan het bewonderen waren, viel me een enorme aspergeplant op… Minstens honderd mooie groene asperges vormden een bijzondere plant. Ze geloofden me niet dat het eetbare asperges waren en zo demonstreerde ik het zelf en trakteerde mezelf op een sappige groene aspergetop.

Het is nu de tijd voor asperges, niet alleen omdat ze lekker zijn, maar het is een scheut – een kiem – met unieke eigenschappen. Enkele jaren geleden besteedde ik er een uitgebreid artikel aan in NatuurStemmingen 166. Daaruit haal ik een stukje om je aan te moedigen om die nummers er opnieuw bij te halen en te herlezen.
“Laat me een voorbeeld geven van de relatie tussen voeding en gezondheid en hoe voeding ook ons geneesmiddel kan zijn (of kan voorkomen dat we ooit een medicijn nodig hebben, want natuurlijke voedingsmiddelen hebben ook beschermende – preventieve – vermogens). Asperges bijvoorbeeld.

Had je er enig idee van dat asperges kunnen ingezet worden in de strijd tegen kanker? Ik weet dat dit heel sterk klinkt en bij adviezen voor kankerpatiënten moet men uiterst voorzichtig zijn. We spreken dan niet meer over een kleine aandoening, maar over de laatste afdaling naar onomkeerbare situaties.

Kanker heeft net als iedere ziekte, een complexe verzameling van risico’s en oorzaken, zodat een therapie of advies niet samen te vatten is in het gebruik van een voedingsmiddel ter compensatie van de scheef gelopen conditie.

In de eerste plaats moet gezondheid gekoesterd worden als een kostbaar goed, en moet de nodige actie ondernomen worden om die gezondheid te beschermen en de levenskracht niet uit te putten, tot er nog nauwelijks iets overblijft. Als iemand de acht essentiële principes voor een natuurlijke gezondheid in de praktijk brengt, houdt dit reeds een unieke bescherming in.

Dr. Shelton verwoordde het zo : “gezondheid als het resultaat van een gezond leven”. Daar schuilt veel waarheid in, nochtans zoeken veel mensen andere wegen… Tijd en middelen worden verspild om gemakkelijke oplossingen en remedies te vinden, en gewoonlijk tevergeefs. Zolang de oorzaken blijven bestaan, en zolang men doorgaat met zelfvernietigende praktijken, kan daar onmogelijk een blijvende verbetering uit voortkomen.

Veel wondermiddelen werken als stimulerende zweepslagen, die met groot enthousiasme worden onthaald, vooral omdat ze niets zeggen over de oorzaken. Het klinkt als muziek in de oren van het publiek. Je kunt gewoon doorgaan met je leventje. Je moet niets veranderen, gewoon het veelbelovende wondermiddel gebruiken en afwachten… Dus hierna even enkele feiten over asperges… zeer verbluffend en hoopgevend, maar je moet ze kunnen plaatsen in een totaalconcept over voeding en levenswijze. Als je daarin slaagt, zal je in asperges een buitengewone hulp vinden.

De asperge is een gezonde groente, dit kan niemand ontkennen. Je kunt de asperge bijna onder de noemer “kruiden” klasseren. Je zult ze ook terugvinden in kruidenboeken onder de noemer “remedies tegen nier- en blaasaandoeningen”.

De asperge (Asparagus officinalis) is een plant waarvan de jonge scheuten geteeld worden als groente.. Er bestaan witte asperges en groene asperges. De eerste zijn onder de grond gegroeid en uit het licht gehouden, de tweede hebben wel de zon gezien. In noordwest-Europa zijn de witte asperges het meest gebruikelijk. Ook komt de asperge soms in het wild voor in zeer goed doorlatende gronden met veel zand.

Simon Holmes schrijft : “Als biochemicus heb ik een uitgebreide studie van alle kankeraspecten gedaan en van allerlei naar voren gebrachte therapieën. Met als resultaat, dat ik het aspergeverhaal het meest vind overeenkomen met de laatste theorieën omtrent kankerbestrijding.

Asperge bevat namelijk een flinke hoeveelheid eiwit-histonen, die verbonden zijn met de regulering van de celgroei. Om die reden, geloof ik dat asperge een substantie bevat, dat ik een celgroei-regulator noem. Deze functie zou verantwoordelijk zijn voor de uitwerking op kanker en dient tevens als algemeen lichaamstonicum.

In ieder geval is asperge, los van theorieën daarover, een volstrekt onschuldig middel. De Food and Drug Administration (FDA) in Amerika kan de toepassing ervan niet verbieden en het kan gewoon een uitstekend middel voor de gezondheid zijn. De US National Cancer Institute heeft aangegeven, dat asperge de hoogste hoeveelheid glutatione van alle voedingsmiddelen bevat, welke als een van de effectiefste lichaamsstoffen wordt beschouwd i.v.m. anti-carcinogene- en antioxidante werkingen!”

Eetbaar groen

Hier en daar priemt zich een dapper plantje omhoog. Het is nog vroeg, maar de planten zijn niet tegen te houden. Terwijl ik zelf nog een en ander uitprobeer om Het Wilde Groentenboek te actualiseren en uit te breiden, wou ik jullie toch al wijzen op een eetbaarplantje dat je ongetwijfeld kent :

Een sierlijke plant die zich jaar na jaar uitbreidt en waarvan de jonge toppen en bladeren een aangename frisse smaak hebben… een onderdeel van onze Overlevingstuin… een bron van lentegroen.

Het is een meerjarige plant die langzaam aangroeit en altijd terugkomt, jaar na jaar. Je hoeft dus niet veel te doen om lekker te eten.

Roze hemelsleutel (Sedum Spectabile) is een sedumplant, in de vetbladfamilie, die oorspronkelijk uit het noordoosten van China komt. Zij is hier gebracht voor de sierlijke bloemen, maar had ook geteeld kunnen worden voor de knapperige blaadjes. Vooral de jonge blaadjes (tot de grootte van een euro-munt) zijn het lekkerst. De eerste scheuten hebben een sappige crunch!

Als je een roze hemelsleutel hebt staan, kan je makkelijk vermeerderen door een deel van de plant af te breken en op een andere plek neer te zetten. Zo kan je in een paar jaar tijd een hele border vullen met deze lekkere “wilde groente”. (De plant bestaat uit een heleboel losse bovengrondsplantjes die dicht op elkaar staan.)

Een pionier op het vlak van wild eetbaar en mooi is Stephen Barstow, die een tuin heeft met honderden mooie eetbare planten. Hij beschrijft het op zijn website edimentals.com (Edible Ornamentals = Edimentals). Wat bij hem lukt (in Noorwegen) zou goed moeten lukken hier in België of Nederland.

Geïnteresseerd in Hemelsleutel-planten? Ik heb er 15 uitgeplant (1 euro / stuk) of voor wie liever direct groter uitpakt in grote versie : 5 euro per groep. Af te halen.

Reinigen met Klitwortel

Een onvolprezen reinigingskruid

Zelfs als je nog nooit van kliswortel hebt gehoord, is de kans groot dat je dit kruid hebt gezien. Het is inheems in Europa en Noord-Azië, maar het krijgt steeds minder ruimte om zich te ontwikkelen. Daardoor lopen we een zeer waardevolle kruidenremedie mis. Het blijkt dat kliswortel waarschijnlijk het bekendste ontgiftende middel in het kruidenarsenaal is.

Klitwortel ondersteunt als geen andere de gezondheid van de lever

Hoewel de meesten van ons dit kruid misschien nog niet gebruiken, wordt klis al eeuwenlang gebruikt om een groot aantal aandoeningen te behandelen. Een van de meest opvallende gezondheidsvoordelen is het effect op de lever. In studies is aangetoond dat kliswortel de lever helpt te genezen van alcoholschade en deze te beschermen tegen verdere schade.

Klitwortel is een krachtige Antioxidant

De gezondheidsvoordelen van klis voor de lever kunnen te wijten zijn aan de krachtige antioxidanten die in de plant worden aangetroffen. Klis bevat fenolzuren, quercetine en luteoline – allemaal krachtige antioxidanten die je lichaam beschermen tegen vrije radicalen. Ze werken door gifstoffen naar buiten te duwen en door het vermogen van de lever om gifstoffen te verwijderen te vergroten. Daarom voeg je dit kruid toe als een ingrediënt in je persoonlijke kruiden- en gezondheidsformule, zoals beschreven in “De Weg naar Gezondheid”.

Klitwortel mag niet ontbreken in een Bloedreinigings-recept

Klis wordt van oudsher ook gebruikt als een “bloedzuiveraar” om de bloedbaan van gifstoffen te verwijderen. Het kan helpen het bloed te reinigen door de doeltreffendheid van alle eliminatiesystemen van het lichaam te vergroten. Omdat het ook een diureticum is (helpt het lichaam overtollig water te verwijderen door de urineproductie te verhogen), helpt het de nieren het bloed te filteren. Waar het op neerkomt, is dat door het aanpakken van gifstoffen via verschillende paden, kliswortel fungeert als een bloedzuiveraar met minimale bijwerkingen en met minimale stress voor het lichaam.

Klis wortel bevat inuline, een natuurlijke voedingsvezel en wordt van oudsher gebruikt om de spijsvertering te verbeteren. In feite bevestigen recente studies dat klis prebiotische eigenschappen heeft, die de gezondheid kunnen verbeteren. In de traditionele Chinese geneeskunde wordt klis vaak gebruikt met andere kruiden om keelpijn en verkoudheid te behandelen. Extracten van kliswortel worden aangetroffen in een verscheidenheid aan kruidenpreparaten.

Uitwendig gebruik van Klitwortel

Het is gebruikt als middel bij huidproblemen zoals eczeem, acne en psoriasis. Het kruid helpt door de bloedsomloop naar de huid te vergroten en helpt bij het ontgiften van het epidermale weefsel. Er is ook gemeld dat het helpt bij het vernietigen van bacteriën. Een olie-infusie van kliswortel kan zelfs helpen bij problemen met de hoofdhuid. Er wordt gezegd dat het de haargroei stimuleert en je hoofdhuid gezond houdt. De bladeren zijn gebruikt om patiënten met brandwonden te helpen, omdat wordt gezegd dat het kruid helpt bij pijnbestrijding en de genezingstijd verkort.

Toekomstig gebruik van Klis

Gezien alle gezondheidsvoordelen die aan deze plant zijn verbonden, zult u er misschien versteld van staan dat deze nog steeds wordt getest en overwogen voor nieuwe kruidenbehandelingen. Studies tonen bijvoorbeeld veelbelovende resultaten aan bij het gebruik van kliswortel voor diabetes. Vroege studies hebben aangetoond dat het de bloedsuikerspiegel kan helpen verlagen. Het is onlangs ook gebruikt voor de behandeling van andere chronische ziekten zoals kanker.

Hoe gebruik je klitwortel?

Traditioneel werd kliswortel in Japan en sommige delen van Europa als groente gebruikt, en mensen voegden het regelmatig toe aan hun dieet vanwege de bekende gezondheidsvoordelen. Hoewel het als gekookte groente kan worden gegeten, kunt u de wortel ook in kokend water trekken en als thee drinken. Mijn idee is, dat de meeste voordelen worden behaald, niet door een aftreksel dat amper een of twee % van de actieve stoffen uit de wortel vrijmaakt, maar door het gebruik van de gemalen wortel, hetzij in de voeding, hetzij als een kruiden- en gezondheidsaanvulling, al of niet gemengd met andere kruiden en voedingsondersteunende hulpmiddelen. Als alternatief kunt u het als een aanvulling vinden in verschillende vormen, van capsules tot tincturen, maar de beste en goedkoopste manier die de meeste voordelen biedt is om de wortel helemaal te gebruiken.

Wat kruiden kunnen doen

De eerste pogingen die ik veertig jaar geleden ondernam om mijn energie en gezondheid weer op het goede spoor te zetten, zette ik in de wereld van de kruiden. Dat was een formidabele ervaring, maar het leerde me vooral de weg naar een gezonde voeding. Nadat ik had geleerd op welke manier brandnetels, muur, heermoes, paardebloemblad enz. te integreren in de voeding werd groeneen constante aanwezige. Waar mogelijk vers, indien niet voorhanden, gedroogd, maar elke dag zochten we ernaar om groen een goede plaats te geven. Maar kruiden zijn veel meer dan zomaar wat groene kruiden. Veel kruiden worden geïntegreerd in de voeding, andere vinden hun plaats in het therapeutisch domein, inwendig of uitwendig.
Zelfs gewone keukenkruiden als tijm, rozemarijn, marjolein, basilicum, peterselie, kervel… hebben bijzondere therapeutische mogelijkheden. Is je geheugen een bron van zorgen? Dan kan je bij rozemarijn terecht. Tal van studies wijzen rozemarijn aan als het kruid bij uitstek voor het versterken van de hersenactiviteit. Wat zo mooi is, is dat kruiden geen medicijnen zijn, zoals wij ze kennen, maar voedingsstoffen bieden die tegemoet komen om de verzwakte functies en verzwakte organen hulp te bieden.
Van over de hele wereld is er een levendige kruidenhandel om ons te voorzien in heerlijke aroma’s en hulpmiddelen voor de keuken. Kurkuma heeft internationale erkenning gekregen. Kaneel is in de kijker gezet. Fenegriek is ons geen onbekende meer… Olijfblad werd ondertussen nauwkeurig onderzocht… Het onderzoek vult niet langer de kasten van de bibliotheken, maar wordt opgeslagen op de computers en wacht op praktische toepassingen van therapeuten en publiek.
We gaan niet voorbij aan de echte bouwers van gezondheid. We zoeken in de kruiden niet de nevenwegen naar gezondheid, zonder de oorzaken van ziekte aan te raken. Van daar dat er drie stappen zijn in het plan naar een betere gezondheid, zonder dewelke het moeilijk is om een blijvende positieve impact te krijgen.